WFS handmatig koppelen¶

De WFS server kan rechtstreeks vanuit de browser of HTTP client (curl e.d.) uitgelezen worden. Gebruik de basis URL https://api.data.amsterdam.nl/v1/wfs/<dataset naam>/ in een WFS-client.

Voor HTTP-clients, voeg je ?SERVICE=WFS&VERSION=2.0.0&REQUEST=GetFeature&TYPENAMES=laagnaam toe. De ?expand en ?embed parameters (bovenaan beschreven) werken ook.

Export formaten¶

De volgende export formaten zijn beschikbaar:

GeoJSON
CSV

Deze worden opgevraagd door zelf een GetFeature aanvraag samen te stellen. Hiervoor zijn de parameters TYPENAMES=laagnaam en OUTPUTFORMAT=formaat nodig. De volledige URL wordt dan:

https://api.data.amsterdam.nl/v1/wfs/dataset/?SERVICE=WFS&VERSION=2.0.0&REQUEST=GetFeature&TYPENAMES=laagnaam&OUTPUTFORMAT=formaat.

Bijvoorbeeld:

Tip

In de bovenstaande links is een COUNT= parameter opgenomen, die paginering activeert. Door deze parameter weg te laten worden alle objecten in een enkele request opgehaald. De server kan voor de meeste datasets dit met een goede performance leveren.

Relaties bij exportformaten¶

De exportformaten ondersteunen tevens het embedden/nesten van relaties. Hiervoor is het voldoende om de nesting-parameters te gebruiken bij het export links.

Bijvoorbeeld:

Sommige formaten hebben beperkingen

De CSV export kan alleen complexe relaties verwerken als deze ook platgeslagen kunnen worden. Dit is een beperking van het bestandsformaat zelf.

Geometrie projectie¶

De exportlink kan uitgebreid worden met de SRSNAME parameter om geometrie velden in de gewenste projectie te ontvangen. Bijvoorbeeld: SRSNAME=urn:ogc:def:crs:EPSG::3857 voor de web-mercator projectie die Google Maps gebruikt. De toegestane projecties zijn:

Projectie	Toelichting
`urn:ogc:def:crs:EPSG::28992`	Nederlandse rijksdriehoekscoördinaten (RD New).
`urn:ogc:def:crs:EPSG::4258`	ETRS89, Europese projectie.
`urn:ogc:def:crs:EPSG::3857`	Pseudo-Mercator (vergelijkbaar met Google Maps)
`urn:ogc:def:crs:EPSG::4326`	WGS 84 longitude-latitude, wereldwijd.

Eenvoudige Filters¶

Het WFS-protocol biedt een krachtige syntax voor het filteren van data. Gebruik hiervoor REQUEST=GetFeature en het FILTER argument, waarbij de waarde als XML wordt uitgedrukt:

<Filter>
    <PropertyIsEqualTo>
        <ValueReference>ligt_in_stadsdeel/naam</ValueReference>
        <Literal>Centrum</Literal>
    </PropertyIsEqualTo>
</Filter>

Dit wordt dan in de request verwerkt, bijvoorbeeld:

…&TYPENAMES=wijken&OUTPUTFORMAT=geojson&FILTER=%3CFilter%3E%3CPropertyIsEqualTo%3E%3CValueReference…

De FILTER parameter vervangt de losse parameters BBOX en RESOURCEID. Als je deze parameters ook gebruikt, moet je deze opnemen in het filter:

<Filter>
    <And>
        <BBOX>
            <gml:Envelope srsName="EPSG:4326">
                <gml:lowerCorner>4.58565 52.03560</gml:lowerCorner>
                <gml:upperCorner>5.31360 52.48769</gml:upperCorner>
            </gml:Envelope>
        </BBOX>
        <PropertyIsEqualTo>
            <ValueReference>status</ValueReference>
            <Literal>1</Literal>
        </PropertyIsEqualTo>
    </And>
</Filter>

De RESOURCEID kan in het filter meermaals voorkomen:

<Filter>
    <ResourceId rid="TYPENAME.123" />
    <ResourceId rid="TYPENAME.4325" />
    <ResourceId rid="OTHERTYPE.567" />
</Filter>

Complexe filters¶

De WFS Filter Encoding Standaard (FES) ondersteund veel operatoren. Deze tags worden allemaal ondersteund:

Element	SQL equivalent	Omschrijving
`<PropertyIsEqualTo>`	`a == b`	Exacte waarde vergelijken tussen 2 expressies.
`<PropertyIsNotEqualTo>`	`a != b`	Waarde moet ongelijk zijn.
`<PropertyIsLessThan>`	`a < b`	Waarde 1 moet kleiner zijn dan waarde 2.
`<PropertyIsGreaterThan>`	`a > b`	Waarde 1 moet groter zijn dan waarde 2.
`<PropertyIsLessThanOrEqualTo>`	`a <= b`	Waarde 1 moet kleiner of gelijk zijn dan waarde 2.
`<PropertyIsGreaterThanOrEqualTo>`	`a >= b`	Waarde 1 moet groter of gelijk zijn dan waarde 2.
`<PropertyIsBetween>`	`a BETWEEN x AND y`	Vergelijkt tussen `<LowerBoundary>` en `<UpperBoundary>`, die beiden een expressie bevatten.
`<PropertyIsLike>`	`a LIKE b`	Voert een wildcard vergelijking uit.
`<PropertyIsNil>`	`a IS NULL`	Waarde moet `NULL` zijn (`xsi:nil="true"` in XML).
`<PropertyIsNull>`	n.b.	Property mag niet bestaan (momenteel identiek aan `<PropertyIsNil>` geïmplementeerd).
`<BBOX>`	`ST_Intersects(a, b)`	Geometrie moet in waarde 2 voorkomen. De veldnaam mag weggelaten worden.
`<Contains>`	`ST_Contains(a, b)`	Geometrie 1 bevat geometrie 2 compleet.
`<Crosses>`	`ST_Crosses(a, b)`	Geometrieën lopen door elkaar heen.
`<Disjoint>`	`ST_Disjoint(a, b)`	Geometrieën zijn niet verbonden.
`<Equals>`	`ST_Equals(a, b)`	Geometrieën moeten gelijk zijn.
`<Intersects>`	`ST_Intersects(a, b)`	Geometrieën zitten in dezelfde ruimte.
`<Touches>`	`ST_Touches(a, b)`	Randen van de geometrieën raken elkaar.
`<Overlaps>`	`ST_Overlaps(a, b)`	Geometrie 1 en 2 overlappen elkaar.
`<Within>`	`ST_Within(a, b)`	Geometrie 1 ligt compleet in geometrie 2.
`<And>`	`a AND b`	De geneste elementen moeten allemaal waar zijn.
`<Or>`	`a OR b`	Slechts één van de geneste elementen hoeft waar zijn.
`<Not>`	`NOT a`	Negatie van het geneste element.
`<ResourceId>`	`table.id == value`	Zoekt slechts een enkel element op “typenaam.identifier”. Meerdere combineren tot een `IN` query.

Tip

Bij de <BBOX> operator mag het geometrieveld weggelaten worden. Het standaard geometrieveld wordt dan gebruikt (doorgaans het eerste veld).

Notitie

Hoewel een aantal geometrie-operatoren dubbelop lijken voor vlakken (zoals <Intersects>, <Crosses> en <Overlaps>), worden de onderlinge verschillen met name zichtbaar bij het vergelijken van punten met vlakken.

Als waarde mogen diverse expressies gebruikt worden:

Expressie	SQL equivalent	Omschrijving
`<ValueReference>`	`veldnaam`	Verwijzing naar een veld.
`<Literal>`	waarde	Letterlijke waarde, mag ook een GML-object zijn.
`<Function>`	`functienaam(..)`	Uitvoer van een functie, zoals `abs`, `sin`, `strLength`.
`<Add>`	`a + b`	Waarden optellen (WFS 1 expressie).
`<Sub>`	`a - b`	Waarden aftrekken (WFS 1 expressie).
`<Mul>`	`a * b`	Waarden ermenigvuldigen (WFS 1 expressie).
`<Div>`	`a / b`	Waarden delen (WFS 1 expressie).

Dit maakt complexe filters mogelijk, bijvoorbeeld:

<Filter>
    <And>
        <PropertyIsEqualTo>
            <ValueReference>status</ValueReference>
            <Literal>1</Literal>
        </PropertyIsEqualTo>
        <Or>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Rest</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Textiel</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Glas</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Papier</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Gft</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
            <PropertyIsEqualTo>
                <ValueReference>fractie_omschrijving</ValueReference>
                <Literal>Plastic</Literal>
            </PropertyIsEqualTo>
        </Or>
    </And>
</Filter>

Functies¶

Functies worden uitgevoerd door met de tag <Function name="..">..</Function>. Dit mag op iedere plek als expressie gebruikt worden in plaats van een <ValueReference> of <Literal>.

Binnen in de function worden de parameters tevens als expressie opgegeven: een <ValueReference>, <Literal> of nieuwe <Function>. Als simpel voorbeeld:

<fes:Function name="sin">
    <fes:ValueReference>fieldname</fes:ValueReference>
</fes:Function>

De volgende functies zijn beschikbaar in de server:

Functie	SQL equivalent	Omschrijving
`strConcat(string)`	`CONCAT()`	Combineert teksten
`strToLowerCase(string)`	`LOWER()`	Tekst omzetten naar kleine letters.
`strToUpperCase(string)`	`UPPER()`	Tekst omzetten naar hoofdletters
`strTrim(string)`	`TRIM()`	Witruimte aan het begin en einde verwijderen.
`strLength(string)`	`LENGTH()` / `CHAR_LENGTH()`	Tekstlengte bepalen.
`length(string)`	`LENGTH()` / `CHAR_LENGTH()`	Alias van `strLength()`.
`abs(number)`	`ABS()`	Negatieve getallen omdraaien.
`ceil(number)`	`CEIL()`	Afronden naar boven.
`floor(number)`	`FLOOR()`	Afronden naar beneden.
`round(value)`	`ROUND()`	Afronden
`min(value1, value2)`	`LEAST()`	Kleinste getal gebruiken.
`max(value1, value2)`	`GREATEST()`	Grootste getal gebruiken.
`pow(base, exponent)`	`POWER()`	Machtsverheffing
`exp(value)`	`EXP()`	Exponent van 𝑒 (2,71828…; natuurlijke logaritme).
`log(value)`	`LOG()`	Logaritme; inverse van een exponent.
`sqrt(value)`	`SQRT()`	Worteltrekken; inverse van machtsverheffen.
`acos(value)`	`ACOS()`	Arccosinus; inverse van cosinus.
`asin(value)`	`ASIN()`	Arcsinus; inverse van sinus.
`atan(value)`	`ATAN()`	Arctangens; invere van tangens.
`atan2(x, y)`	`ATAN2()`	Arctangens, voor bereik buiten een circel.
`cos(radians)`	`COS()`	Cosinus
`sin(radians)`	`SIN()`	Sinus
`tan(radians)`	`TAN()`	Tanges
`pi()`	`PI`	De waarde van π (3,141592653…)
`toDegrees(radians)`	`DEGREES()`	Omzetting radialen naar graden.
`toRadians(degree)`	`RADIANS()`	Omzetting graden naar radialen.
`Area(geometry)`	`ST_AREA()`	Geometrie omzetten naar gebied.
`Centroid(features)`	`ST_Centroid()`	Geometrisch centrum als “zwaartekrachtpunt” teruggeven.
`Difference(geometry1, geometry2)`	`ST_Difference()`	Delen van geometrie 1 die niet overlappen met geometrie 2.
`distance(geometry1, geometry2)`	`ST_Distance()`	Minimale afstand tussen 2 geometrieën.
`Envelope(geometry)`	`ST_Envelope()`	Geometrie omzetten naar bounding box.
`Intersection(geometry1, geometry2)`	`ST_Intersection()`	Delen van geometrie 1 die overlappen met geometrie 2.
`Union(geometry1, geometry2)`	`ST_Union()`	Geometrie 1 en 2 samenvoegen.

Filter compatibiliteit¶

Officieel zijn XML-namespaces verplicht in het filter. Aangezien veel clients deze achterwege laten, ondersteund de server ook aanvragen zonder namespaces. Voor de volledigheid zal het request er met namespaces zo uit zien:

<fes:Filter xmlns:fes="http://www.opengis.net/fes/2.0"
        xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance"
        xsi:schemaLocation="http://www.opengis.net/fes/2.0
        http://schemas.opengis.net/filter/2.0/filterAll.xsd">
    <fes:PropertyIsEqualTo>
        <fes:ValueReference>stadsdeel/naam</fes:ValueReference>
        <fes:Literal>Centrum</fes:Literal>
    </fes:PropertyIsEqualTo>
</fes:Filter>

Bij geometrie filters is dat officieel zelfs:

<fes:Filter
    xmlns:fes="http://www.opengis.net/fes/2.0"
    xmlns:gml="http://www.opengis.net/gml/3.2"
    xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance"
    xsi:schemaLocation="http://www.opengis.net/fes/2.0
    http://schemas.opengis.net/filter/2.0/filterAll.xsd
    http://www.opengis.net/gml/3.2 http://schemas.opengis.net/gml/3.2.1/gml.xsd">
    <fes:BBOX>
        <gml:Polygon gml:id="P1" srsName="http://www.opengis.net/def/crs/epsg/0/4326">
            <gml:exterior>
                <gml:LinearRing>
                    <gml:posList>10 10 20 20 30 30 40 40 10 10</gml:posList>
                </gml:LinearRing>
            </gml:exterior>
        </gml:Polygon>
    </fes:BBOX>
</fes:Filter>

Conform de XML-regels mag hier de “fes” namespace alias hernoemd worden, of weggelaten worden als er alleen xmlns="..." gebruikt wordt i.p.v. xmlns:fes="...".

Diverse bestaande filters gebruiken nog andere WFS 1 elementen, zoals <PropertyName> in plaats van <ValueReference>. Voor compatibiliteit wordt deze tag ook ondersteund.

De WFS 1 expressies <Add>, <Sub>, <Mul> en <Div> zijn tevens geïmplementeerd om rekenkundige operaties te ondersteunen vanuit QGIS (optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen).